Hardlopen in de hitte: wat je als EHBO’er liever niet wilt meemaken
Leave a CommentElke zomer zie ik het weer gebeuren. Enthousiaste lopers aan de start, strak in hun hardloopoutfit, zon op het gezicht — en dan, een uur later, liggen er mensen naast het parcours. Uitgedroogd, oververhit of erger. Als eerstehulpverlener bij hardloopevenementen voel ik me soms net een weerman met een EHBO-kit: zodra de temperatuur oploopt, gaan bij mij alle alarmbellen af.
Wat gaat er het vaakst mis?
Bij warm weer komen we steeds dezelfde klachten tegen: hoofdpijn, duizeligheid, spierkrampen, flauwvallen, en soms ook verwardheid of zelfs bewusteloosheid. Vaak gaat het om mensen die te snel van start zijn gegaan, te weinig hebben gedronken of hun grenzen niet herkennen.
De gevaarlijkste gevallen? Dat zijn de mensen met hitteslag. Ze zweten niet meer, hun huid is rood en heet, en ze reageren niet goed meer op vragen. Dan moeten we snel ingrijpen — koelen, infuus, ambulance erbij. Dat wil je écht voorkomen.
Wanneer wordt het ‘te warm’?
Organisatoren beginnen bij temperaturen vanaf 25 graden al met extra maatregelen: meer waterposten, sponzen, schaduwplekken en medische teams langs het parcours. Wordt het warmer dan 28 à 30 graden? Dan komt het gesprek op gang of het evenement niet gewoon moet worden afgelast.
Voor het menselijk lichaam ligt de grens ergens tussen ‘ongemakkelijk’ en ‘gevaarlijk’. Boven de 30 graden in combinatie met zon en weinig wind is hardlopen eigenlijk niet meer verstandig. Je lichaam kan dan zijn warmte niet goed kwijt — met alle risico’s van dien.
Worden lopers genoeg gewaarschuwd?
Ja… en nee. Organisatoren doen hun best: waarschuwingen in de nieuwsbrief, bordjes langs de route, omroepberichten bij de start. Maar eerlijk is eerlijk: veel lopers lezen het niet, of denken dat het hen niet overkomt. Zeker de fanatiekelingen — die willen dat persoonlijke record lopen, of ze nou koken of niet.
Ik zeg altijd: “Een PR (Persoonlijk Record) is mooi, maar je gezondheid is belangrijker. Niemand onthoudt je eindtijd als je in een ziekenwagen verdwijnt.”
Zien we meer incidenten bij warm weer? Absoluut.
Bij koele wedstrijden valt het mee. Maar zodra het kwik stijgt, zie je ook het aantal medische meldingen stijgen. Het zijn niet alleen onervaren lopers — ook geoefende sporters gaan onderuit als ze zich niet aanpassen aan de hitte.
We houden ons hart vast bij evenementen in juni, juli of september. Als het dan warm én vochtig is, moeten wij echt op alles voorbereid zijn.
Wat we áltijd aanraden bij warm weer
Even samengevat, dit is wat wij als EHBO’ers iedereen willen meegeven:
✅ Start rustiger dan je gewend bent
✅ Drink regelmatig kleine hoeveelheden water
✅ Draag lichte, ademende kleding
✅ Sla geen waterpost over — ook niet als je je goed voelt
✅ Stop direct bij hoofdpijn, duizeligheid of misselijkheid
✅ Twijfel je? Vraag om hulp. Echt. Dat is geen zwakte, maar wijsheid.
Onze grootste zorg: onderschatting
De meeste mensen willen vooral niet ‘zeuren’. Ze willen doorlopen, hun vrienden niet teleurstellen of hun eigen doel niet missen. Maar juist die mentaliteit is wat het gevaarlijk maakt. Als EHBO’er zie je dingen gebeuren die je liever voor blijft — daarom blijf ik hameren op luisteren naar je lichaam, aanpassen aan de omstandigheden, en niet koppig doorgaan “omdat je nu eenmaal getraind hebt”.
Hardlopen moet leuk en gezond blijven. Laat het geen wedstrijd worden tegen de thermometer.
Blijf koel. Letterlijk.