Afasie: een taalstoornis na hersenletsel

Bruce Willis kwam enige tijd geleden in het nieuws. Niet met de première van een nieuwe ‘Die-Hard film’ of ‘The Sixth Sense’ of …. Noem maar op, iedereen kan er wel een paar noemen. De man heeft een indrukwekkende carrière. In eerste instantie werd hij gediagnostiseerd met ‘afasie’. Wat is dat nu precies?

Afasie is een complexe taalstoornis die ontstaat als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel. Het treft de communicatievaardigheden van mensen en heeft een grote impact op hun dagelijks leven. In dit artikel verkennen we de oorzaken, symptomen, behandeling en het belang van begrip en ondersteuning voor mensen met afasie.

Afasie is een verworven taalstoornis die optreedt na een beroerte, traumatisch hersenletsel, een hersentumor of andere neurologische aandoeningen. Het treft het vermogen om taal te begrijpen, te spreken, te lezen en te schrijven. Mensen met afasie kunnen moeite hebben met het vinden van de juiste woorden, het vormen van zinnen, het begrijpen van gesprekken en het lezen van teksten.

Soorten Afasie

Er zijn verschillende vormen van afasie, waaronder:

1. Broca-afasie: mensen met Broca-afasie hebben moeite met het vormen van grammaticaal correcte zinnen. Ze kunnen wel losse woorden uitspreken, maar hun spraak is vaak telegrafisch en staccato.
2. Wernicke-afasie: Wernicke-afasie wordt gekenmerkt door vloeiende spraak die echter onsamenhangend en vol fouten is. Patiënten begrijpen vaak niet wat anderen zeggen en hebben moeite met het vinden van de juiste woorden.
3. Globale afasie: bij globale afasie zijn alle aspecten van taal aangetast. Patiënten hebben moeite met spreken, begrijpen, lezen en schrijven.

Behandeling en Ondersteuning

Behandeling van afasie omvat logopedie, waarbij patiënten werken aan het herstellen van hun taalvaardigheden. Daarnaast is het belangrijk om begrip en geduld te tonen. Familieleden, vrienden en zorgverleners kunnen leren hoe ze effectief kunnen communiceren met iemand met afasie.

Het Belang van Bewustzijn

Afasie kan isolatie en frustratie veroorzaken bij de getroffenen. Bewustzijn en begrip in de samenleving zijn essentieel om mensen met afasie te ondersteunen. Kleine aanpassingen, zoals langzamer spreken, visuele hulpmiddelen gebruiken en geduldig luisteren, kunnen een wereld van verschil maken.

Conclusie

Afasie is een uitdagende aandoening die de communicatievaardigheden van mensen beïnvloedt. Door bewustzijn te vergroten en ondersteuning te bieden, kunnen we de kwaliteit van leven van mensen met afasie verbeteren.

Benadering

Het helpen van iemand met afasie vergt begrip, geduld en empathie. Hier zijn enkele manieren waarop je, ook als EHBO’er, kunt ondersteunen:

1. Rustig en duidelijk spreken: praat langzaam en duidelijk. Geef de persoon met afasie de tijd om te begrijpen en te reageren. Vermijd het gebruik van ingewikkelde zinnen.
2. Gebruik visuele hulpmiddelen: wijs naar objecten, gebruik afbeeldingen of schrijf belangrijke woorden op. Visuele ondersteuning kan helpen bij het begrijpen van de boodschap.
3. Stel ja/nee vragen: in plaats van open vragen, stel vragen waarop met “ja” of “nee” geantwoord kan worden. Dit maakt het gemakkelijker voor de persoon met afasie om te communiceren.
4. Toon geduld en respect: laat de persoon uitspreken en onderbreek niet. Wees geduldig en respecteer hun inspanningen om te communiceren.
5. Gebruik alternatieve communicatiemiddelen: overweeg het gebruik van gebaren, pictogrammen, een notitieblok of een spraak-app om te helpen bij het communiceren.
6. Betrek familie en vrienden: informeer familie en vrienden over afasie, zodat zij ook begripvol kunnen reageren en kunnen helpen bij de communicatie.

Voor meer informatie kun je de voorlichtingsfilm “Grip op ’t gesprek bij afasie” bekijken ¹ Inmiddels is de diagnose bijgesteld van Bruce Willis. De familie heeft bekendgemaakt dat om fronto-temporale dementie (FTD) gaat.