Eérst een EHBO-cursus en dan pas het rijbewijs
In groot deel van Europa:
Het klinkt zo logisch en in sommige Europese landen is dat het ook; iedereen verplicht EHBO. Verplicht bij het rijbewijs of al via school. Nederland is één van de weinige landen waar het niet verplicht is en waar het zelfs niet verplicht is om een EHBO-doos in de auto te hebben. Hoe komt dat?
Slechts drie procent van de Nederlanders beschikt over aantoonbare Eerste Hulp vaardigheid. Hiermee scoort Nederland, Europees gezien, erg slecht. In veel Europese landen, zoals Duitsland, Noorwegen en Oostenrijk, is een eerste hulp cursus verplicht vóór je het rijbewijs mag halen. In deze landen heeft tachtig procent van de volwassenen een EHBO-diploma. Noorwegen scoort het best, hier heeft vijfennegentig procent van de inwoners een EHBO-cursus gevolgd en wordt er al op de lagere school begonnen om kinderen enthousiast te maken voor eerste hulp.
Rijbewijs
Al in 1973 wilde de toenmalige minister van Volksgezondheid Louis Stuyt een verplicht EHBO-brevet invoeren voor Nederlanders met een rijbewijs. Nu, precies veertig jaar later, is er nog steeds geen verplichte EHBO-cursus gekoppeld aan het Nederlandse rijbewijs. In 1995 pleitte het Centraal Bureau Rijvaardigheid hier opnieuw voor, wederom zonder succes.
Dat er in Nederland wel interesse is voor EHBO blijkt uit het feit dat de kennistest op de website van het Rode Kruis de afgelopen maanden door bijna 145.000 Nederlanders is gemaakt. Dat slechts zes procent van de deelnemers alle zeven vragen goed wist te beantwoorden geeft aan dat het kennisniveau in Nederland niet heel hoog ligt.
Voordelen
Als een groot deel van de bevolking over EHBO-kennis beschikt, liggen de voordelen voor de hand. Het zal niet alleen levens redden, er kan ook erger letsel worden voorkomen en het brengt de kosten van de zorg omlaag. In gebieden waar de ambulances een lange aanrijtijd hebben, kan eerste hulp echt levensreddend zijn. Uit onderzoek van RTL Nieuws in 2012 bleek dat in 320 van de 415 gemeenten in Nederland ambulances te vaak te laat komen bij levensbedreigende situaties.
Duitsland
Om je auto of motorrijbewijs te halen in Duitsland moet je vóór het afrijden een stoomcursus EHBO gevolgd hebben. Dit zijn de zogenaamde Lebensrettende Sofortmaßnahmen. Gedurende zes à zeven uur krijg je dan de basiskennis eerste hulp bijgespijkerd. Bij een grootrijbewijs, voor bus of vrachtwagen, krijg je een uitgebreidere cursus. Je moet het wel zelf betalen, ongeveer vijfentwintig euro. In veel gevallen is het mogelijk om je kennis later gratis bij te spijkeren op de post waar de cursus gevolgd is. Een EHBO-diploma dat bijvoorbeeld op school gehaald is, wordt ook geaccepteerd. Het op peil houden van je kennis is niet verplicht, maar het wordt aangeraden om de kennis elke twee á drie jaar te vernieuwen.
Europa
In meer dan de helft van de Europese landen is een EHBO-cursus verplicht om je rijbewijs te halen. In de tabel een overzicht van Europese landen waar deze verplichting geldt. In bijna alle landen wordt er aandacht aan EHBO besteed in het theoriegedeelte van het rijbewijs. In sommige landen, zoals Spanje, is deze theorie een stuk uitgebreider dan in Nederland. In de tabel staat ook aangegeven in welke landen het verplicht is een EHBO-doos bij je te hebben in de auto.
Onderwijs
Er zijn basisscholen waar groep acht het Jeugd EHBO-diploma kan halen. Verplicht op alle scholen is het echter niet. Het grootste probleem van EHBO-lessen in het onderwijs is dat die lesuren ten koste gaan van andere lessen. En de vraag is dan welke lessen minder belangrijk zijn dan EHBO en dus kunnen worden weggestreept. Ditzelfde principe, het wegstrepen van andere lesuren, geldt overigens ook op de PABO. Daar is het geen verplicht vak en leraren kunnen dus geen eerste hulp verlenen aan de kinderen. En dat terwijl er jaarlijks 18.000 kinderen van een basisschool naar de Spoedeisende Hulp worden gebracht. De bezoekjes aan de huisarts nog niet eens meegerekend. Voormalig Tweede Kamerlid Agnes Kant pleitte destijds voor een Veiligheidsfonds op basisscholen. Daaruit zou het EHBO-diploma voor de leraren ook kunnen worden bekostigd. Dat is echter alleen bij een idee gebleven.
Bezuinigingen
Natuurlijk valt erover te discussiëren hoe goed de eerste hulp kennis is van mensen die slechts eenmalig een korte stoomcursus hebben gevolgd bij het rijbewijs. Maar baadt het niet dan schaadt het niet. En wie weet lopen na zo’n eerste contact wel meer mensen warm om een uitgebreidere cursus te gaan doen. Voorlopig kunnen wij er in Nederland nog alleen op hopen. Met de huidige bezuinigingen in de politiek zit een verplicht EHBO-diploma er voorlopig niet in. Het heeft geen prioriteit en geld om het te bekostigen is er niet.