Eerste Hulp Bij Onthouden: het ezelsbruggetje

Dingen onthouden is niet altijd gemakkelijk. Gelukkig zijn er altijd mensen die handigheidjes verzinnen om daarbij te helpen. Dat zijn zogeheten mnemotechnieken, waarvan het ezelsbruggetje een bekende is. Denk aan: “Bier na wijn geeft venijn. Wijn na bier geeft plezier.”

In noodsituaties, wanneer eerste hulp moet worden verleend, is het van levensbelang dat de juiste handelingen correct worden uitgevoerd. Misschien zijn er daarom binnen de EHBO relatief veel ezelsbruggetjes die vooraan in het geheugen liggen.

PAMAN is een algemene ezelsbrug (waarschijnlijk afkomstig uit het leger) om te onthouden wat de handelingen zijn die je bij een ongeval moet toepassen:

P = Persoonlijke veiligheid
A = Andermans veiligheid
M = Markeren
A = Alarmeren
N = Noodzakelijke maatregelen nemen

Een van de bekendere slogans is: “Eerst water, de rest komt later.” Heeft iemand bandwonden opgelopen? Dan is het allerbelangrijkste dat de hitte uit de wond verdwijnt. Zo wordt de schade beperkt.

Een ander bekend ezelsbruggetje is: “Mond, spraak, arm – beroertealarm.” Constateer je bij iemand een scheve mond, verwarde spraak en plotseling krachtsverlies of verlamming van de arm, dan zijn dat de drie belangrijkste signalen van een beroerte. Niet direct eerste hulp, maar wel een medische ezelsbrug helpt je om te onthouden tegen welke ziektes de meeste mensen zijn ingeënt: “De Kok Tapt Pils; Brood Maakt Rood”, oftewel de letters:

D K T P; B M R:
Difterie
Kinkhoest
Tetanus
Polio
Bof
Mazelen
Rode Hond

Het volgende ezelsbruggetje is niet toepasbaar bij ongevallen, maar een hulp voor je algemene ontwikkeling. Wist je dat de vier delen waaruit het nieuwe testament bestaat samen de letters EHBO vormen: Evangeliën, Handelingen, Brieven, Openbaring.

Een praktische EHBO-tip is ”Goud is koud”. Handig om te onthouden wanneer iemand onderkoeld is en een isolatiedeken nodig heeft. Je zorgt dan dat de gouden kant naar buiten wijst. Bij oververhitting is het andersom: dan is de zilveren kant zichtbaar.

Bekende uitdrukkingen zijn ook: “Time is muscle” en “Time is brain”. Die wijzen op het belang van snel ingrijpen als elke seconde telt, juist bij een hartaanval of herseninfarct.

“Staying Alive” van the Bee Gees is niet alleen een discoklassieker, het is ook een liedje dat helpt tijdens het uitvoeren van borstcompressies. Het doel is 100 compressies per minuut. Het ritme van dit lied sluit hier bijna perfect op aan. Op de website van BHV vind je overigens nog vijf andere liedjes , voor het geval je niet van the Bee Gees houdt. https://www.bhv.nl/over/artikelen/5-beste-liedjes-voor-reanimatie/

Voor het reanimeren van kinderen kun je “Hoedje van papier” gebruiken. Masseer tijdens het reanimeren van een baby of kind 15 keer achter elkaar met twee vingers het hart en zing of neurie het liedje “Hoedje van papier”. Het geeft precies 15 drukmomenten in het juiste tempo.

Tot slot
Bij verschillende ongelukken waarbij je EHBO geeft zijn ezelsbruggen te bedenken. Je kunt werken met bestaande of je kunt ze zelf bedenken. Een tekening, zelf bedachte woorden, liedjes, of korte zinnen, verzin wat je helpt. Zo ben je altijd voorbereid.