EHBO bij vakantie- ongemakken
Van kwallenbeet tot zonnesteek
Volgens de reizigersbranche zullen Nederlanders komend jaar minder vaak op vakantie gaan maar zal de geboekte reis wel langer duren. Met alle beschikbare reismogelijk-heden komen exotische bestemmingen steeds meer in schwung. De wereld lijkt kleiner te worden, maar bij een calamiteit kunnen de afstanden onoverkomelijk zijn. Reden te meer om goed voorbereid op vakantie te gaan en vooraf te informeren naar de gezondheidsrisico’s van het betreffende land. Zelfs kennis van het juiste alarmnummer kan van levensbelang zijn.
In binnen- en buitenland kunnen vakantiegangers te maken krijgen met ongevallen, letsels maar ook met een overdaad aan zon. Hoe handel je als EHBO’er adequaat bij vakantieongemakken?
Insectensteek
Een insectensteek is meestal onschuldig en zorgt voor licht ongemak. Waarschuw 1-1-2 als de getroffene allergisch reageert of wanneer deze in de mond of keel gestoken is. Koel de plaats van de insectensteek met ijs om zwelling, jeuk en pijn te beperken en zuig met een pompje het vergif eruit. Als de angel nog in de huid steekt kan deze met een pincet worden verwijderd.
Tekenbeet
Steeds meer teken zijn besmet met de ziekte van Lyme. Met een tekenpincet is de teek eenvoudig met een draaiende beweging te verwijderen. Wanneer er een rode uitslag (kring) ontstaat rondom de beet, vergezeld van klachten als hoofdpijn, vermoeidheid en koorts, dan moet een arts worden geraadpleegd. Noteer de datum van de beet aangezien de klachten later kunnen ontstaan.
Kwallenbeet
Contact met een kwal kan leiden tot rode vlekken en bultjes, jeuk en een branderig gevoel. Dompel het getroffen lichaamsdeel onder in zo heet mogelijk water dat nog nèt te verdragen is. Houd in de gaten of de verschijnselen wegtrekken; dat is meestal het geval binnen een kwartier. Wanneer er echter misselijkheid, braken, krampen en bewustzijnsstoornissen optreden is het verstandig om professionele hulp in te schakelen.
Brandwonden
Bij brandwonden geldt: eerst water, de rest komt later! Koel de wond minimaal 10 minuten met lauw water tot de pijn verlicht is. Verwijder kleding (tenzij die aan de huid vastkleeft) en sieraden. Prik blaren niet open. Leg een nat verband of een natte (schone) doek op de wond en laat het slachtoffer naar de dokter gaan.
Zonnebrand
Een voorzichtige verkoelende douche brengt verlichting bij zonnebrand. Een vochtinbrengende crème kalmeert, verzacht en ontspant de huid. Natte kompressen bieden ook verlichting. Laat regelmatig kleine slokjes fris water drinken. Bij hevige verbranding en grote blaarvorming dient u medische hulp te raadplegen.
Zonnesteek (hitteberoerte)
Een zonnesteek of hitteberoerte is het gevolg van te veel warmte en zonnestraling op het hoofd en in de nek. In potentie is dit levensgevaarlijk aangezien de lichaamstemperatuur flink kan oplopen. De verschillende gradaties kunnen zich uiten in de vorm van hoofdpijn en misselijkheid tot en met bewustzijnsproblemen. Snelheid is geboden om het slachtoffer uit de zon te halen en de hulpdiensten te waarschuwen. Koude kompressen op het hoofd, in de lies en de oksels brengen de ontregeling van de warmtehuishouding weer enigszins op orde.
Onderkoeling
Bij zowel lichte als ernstige onderkoeling moet het slachtoffer in een warme en beschutte omgeving worden gebracht. Opwarmen kan met een warme douche, dekens en warme dranken (geen alcohol!). Ernstige onderkoeling blijkt uit het feit dat de persoon suf/slaperig kan overkomen maar ook agressief gedrag kan vertonen. Bel 1-1-2 en blijf in afwachting van de ambulance de vitale functies controleren.
Reisziekte
De term reisziekte is een verzamelnaam voor symptomen als duizeligheid, misselijkheid, braakneigingen of koud zweet, die kunnen optreden bij ritmische bewegingen van een vervoermiddel zoals een auto, bus, boot of vliegtuig. Laat de persoon focussen op een punt aan de horizon. Als het kan, open een raam zodat er frisse lucht binnenkomt.
Reizigersdiarree
Duizeligheid en hoofdpijn kunnen symptomen zijn van uitdroging als gevolg van diarree. Belangrijk is om het vocht aan te vullen. Voor ouderen en kinderen die langer dan een paar dagen diarree hebben is het verstandig om ORS te nemen. Het vocht wordt sneller opgenomen en bovendien vul je het zout aan, dat men verliest met de diarree. Bezoek bij koorts, aanhoudende buikkrampen, bloederige of slijmerige ontlasting een arts.
Blaren
Blaren ontstaan bij wrijving op de huid en moeten bij voorkeur gesloten blijven; prik ze alleen open als ze hinderlijk zijn.