“EHBO’ers zijn de knuffeldieren van het festival”

De vrijwillige eerste hulp verlening is een onmisbare schakel bij de organisatie van festivals. Daarom richten we in dit nummer de schijnwerper op deze EHBO’ers. Om te beginnen: een kijkje achter de schermen van de EHBO-posten op Terschelling. Welkom op het Oerol Festival!

Terschelling heeft 4750 inwoners en krijgt tijdens Oerol per dag 25.000 tot 30.000 extra bezoekers over de vloer. Voor wie Oerol nog niet kent: het is een tiendaags openluchtfestival met muziek en theater in allerlei vormen. En dat alles tegen een uniek eiland-decor van duinen, strand en zee, dit jaar alweer voor de 33-ste keer. Bij allerlei activiteiten kom je vrijwilligers tegen, nu maar liefst 988, afkomstig uit het hele land.

Inlevingsvermogen
Oerol-baas Joop Mulder is er enorm blij mee. “We kunnen niet zonder. EHBO’ers zijn super belangrijk. Geen amateur pleister-plakkers maar professionals die met hun herkenbare jasjes een geruststellende uitwerking hebben op het publiek. Ze zijn kundig en voorzien van inlevingsvermogen.
Mensen onder de mensen. De knuffeldieren van het festival. Hun aanwezigheid geeft ons als organisatie óók rust. In zo’n massa kan altijd iets gebeuren en je weet gewoon dat je met één seintje kundige hulpverleners op de gewenste plek hebt. Ze zijn direct inzetbaar en ze kunnen goed inschatten welke zorg nodig is.”
Krachten bundelen
Op het festivalterrein Westerkeijn bij Midsland treffen we naast Terschellinger EHBO’ers ook collega’s uit Lichtenvoorde en Enschede in de eerste hulp-tent. Ben Langerak van de eilander afdeling: “Ja, we hebben versterking. De afdeling Terschelling telt 130 leden maar tijdens Oerol zijn vrijwel alle Terschellingers hard aan het werk. Taxi-chauffeurs, winkelpersoneel, mensen in de horeca – ze draaien overuren en hebben weinig tijd voor EHBO-taken. Jaren geleden is er een nauwe band ontstaan met de afdeling Enschede. Zij op hun beurt onderhouden een hechte vriendschap met de collega’s in Lichtenvoorde. Voor Oerol bundelen we onze krachten. Al jaren komt er een afvaardiging van beide plaatsen naar ons eiland.”

Warm bad
Is het moeilijk om voor die periode van tien dagen mensen te rekruteren? “Absoluut niet, je neemt hier graag vrije dagen voor op”, zegt Johan Kuipers uit Lichtenvoorde. Hij draait voor de derde keer mee op Oerol. “Het is een virus waar je mee wordt besmet. Het Oerol-virus. Deze sfeer is uniek. Een warm bad. Met een speciaal soort bezoekers. Bij veel evenementen lopen ze je voor de voeten of krijg je te maken met agressie. Hier niet, hier gaan ze juist netjes voor
je aan de kant.”

Kippenvel
“Sta je in je EHBO-kleding bij de kassa
in de supermarkt, dan hoor je soms
zeggen: ‘Ik vind het heel fijn dat jullie
er zijn’ en krijg je voorrang in de rij. Taxi- en buschauffeurs steken de hand op als je passeert. Toen ik vorig jaar met de boot terug ging, werd ik door een grote groep eilanders uitgezwaaid.
Ik krijg er weer kippenvel van.”

De EHBO-posten staan op zeven verschillende theater-locaties, verspreid over het hele eiland. De hulpverleners draaien diensten van 10 uur tot middernacht.
Er zijn directe lijntjes en goede contacten met de huisartsen en ambulancedienst op Terschelling. Bij noodgevallen vliegt de SAR-helicopter naar een ziekenhuis aan de wal.

Asfalt-eczeem
Waar de EHBO’ers vooral mee te maken krijgen? Johan: “Asfalt-eczeem oftewel schaafwonden door fiets-ongevallen.
Er zijn in deze periode duizenden fietsers op pad. Verkeersregels lappen ze aan hun laars. Het lijkt wel alsof ze
hier denken: we zijn op Terschelling dus we kunnen maar raak fietsen. Maar dat gaat niet op. Eén stuurfoutje en je raakt elkaar. We zien heel wat botsingen en valpartijen. Ook doordat mensen hier voor het eerst op een fiets met trapondersteuning klimmen en daar nog niet mee om weten te gaan.”

Voor de rest zijn het veel verstuikte enkels door het oneffen terrein. En huis-tuin- en keukenproblemen: splinters, rugpijn, hoofdpijn, iets in het oog, een prop in het oor of een teek die verwijderd moet worden. Klaas Wester (Enschede): “Soms ben je ook even psycholoog, bijvoorbeeld als iemand de EHBO-tent binnenkomt met hevige buikpijn. Vraag je even door, dan kom je vaak uit op stressklachten, bijvoorbeeld omdat de verkering over is. Want relaties beginnen hier maar worden hier soms ook beëindigd. Of er is stress omdat iemand de boot heeft gemist of omdat zijn fiets is gestolen.”

Snijwonden
Ook heel concrete situaties zijn aan de orde. Johan: “Gisteren hadden we een bizar ongeval. Er stond een harde wind, een tentdoek waaide tegen een brandkast en die viel op een horeca-medewerkster. Ze raakte bijna bewusteloos. De huisarts heeft haar later nagekeken waarna ze terug mocht naar haar logeeradres. Wel zijn haar collega’s geïnstrueerd om haar ‘s nachts om de twee uren wakker te maken. Je wilt geen risico’s lopen. Over de horeca gesproken: Oerol is een van de weinige festivals waar gewoon glaswerk wordt gebruikt. Bar-medewerkers lopen geregeld een snijwond op bij het glazen spoelen.”

Nog enkele acute voorvallen. “Vorig jaar zaten we te eten met een bezoekster die ons vertelde dat ze een noten-allergie had. Later kwam ze naar de EHBO-post omdat ze het benauwd kreeg en bang was voor de haar al bekende allergie. Bleek dus dat ze ongemerkt tóch
iets van noten had binnengekregen. We konden direct actie ondernemen. Stonden we met haar op de ziekenwagen te wachten, kregen we een oproep. Een al iets oudere vrouw was plat voorover in de modder gevallen en buiten bewustzijn geraakt. Gelukkig reageerde ze op een stevige pijnprikkel en al snel hadden we door dat ze straalbezopen was.” Klaas: “Op andere festivals zuipen ze zich laveloos. Of zie je agressie en opgefokte mensen. Hier niet. Er gaat wel eens iemand gestrekt maar meestal is het dan door dicht op elkaar gepakt staan of dansen in de volle zon in combinatie met emoties door muziek.”

Vage klachten
Hans Blanken (Terschelling) draait zijn diensten vanuit een caravan op De Betonning, een festivalterrein naast de haven. Hij krijgt regelmatig mensen in de caravan met vage klachten. Benauwd, duizelig en hartkloppingen. “En dus bang voor hartproblemen.
Maar wat wil je? Nooit fietsen en nu
het hele eiland over trappen, niks willen missen en weinig slaap. Bij een voorstelling komen ze tot rust en krijgen klachten. ‘Kijk eens wat je vandaag allemaal hebt gedaan’, zeg ik dan. Als je ze even die spiegel voorhoudt en je hebt een geruststellend gesprekje kunnen ze er weer tegen.”
Pleisters plakken en praten. Een goede EHBO’er kan inschatten wat nodig is. Margje Bekker (Enschede) beaamt dit. “Ik heb vanochtend een ‘psychologisch verband’ aangelegd. Een vrouw die drie dagen eerder haar enkel licht had verstuikt wilde persé een nieuw drukverband. Nodig was dat niet want haar enkel was al bijna hersteld. Toch ben ik op haar verzoek ingegaan. Die aandacht had ze even nodig. Geen probleem, ook dáár zijn we voor.”