Hét goede voornemen: stoppen met roken

Voor velen is het nieuwe jaar een goed begin om met iets te stoppen of juist om met iets te beginnen. Stuk voor stuk goede voornemens, bijvoorbeeld beginnen met afvallen, sporten, meer bewegen of gezond eten, dan wel stoppen met gamen, fastfood eten, gokken of roken.

En over dat laatste voornemen en over de risico’s van roken vertelt Judith Oostendorp, Programmahoofd – Opvoeding en Educatie bij het Trimbos instituut.

De risico’s voor rokers
“Door roken en het inademen van tabaksrook loop je risico's. Op korte termijn is bijvoorbeeld te merken dat je conditie slechter is en op lange termijn heb je bijvoorbeeld meer kans op het krijgen van verschillende soorten kanker. Verder hebben rokers meer kans op complicaties bij een operatie, omdat een wond minder snel geneest. Ten slotte is de kans op verslaving zeer groot bij roken.”
Meeroken
“De duizenden verschillende chemicaliën en meer dan zeventig kankerverwekkende stoffen in tabaksrook zijn ongezond voor iedereen die het inademt, dus ook voor meerokers. Meeroken vergroot de kans op long-kanker en hart- en vaatziekten.”

‘Jong geleerd, oud gedaan’
“Er is steeds meer bekend over hoe ongezond meeroken eigenlijk is. Verreweg de meeste Nederlanders roken dan ook niet meer in huis en proberen kinderen uit de rook te houden. Omdat kinderen nog in ontwikkeling zijn, zijn ze kwetsbaarder voor meeroken. Meerokende kinderen hebben meer kans op astma, oorontsteking, hoesten, benauwdheid en hersenvliesontsteking. De longen van kinderen die meeroken ontwikkelen minder goed dan van niet-meerokende kinderen. Bij heel jonge kinderen zorgt een rokerige omgeving voor een dubbel zo grote kans op wiegendood.

Kinderen die vaak meeroken, beginnen later vaker zelf met roken (jong geleerd, oud gedaan’.”

Verslavend
“Roken leidt snel tot gewenning en snel tot lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid. Gewenning wil zeggen dat een gebruiker steeds meer nodig heeft om hetzelfde effect te bereiken. Lichamelijke afhankelijkheid wil zeggen dat het lichaam protesteert wanneer met het gebruik van tabak wordt gestopt. Er treden ontwenningsverschijnselen op. Geestelijke afhankelijkheid wil zeggen dat de gebruiker steeds sterker verlangt naar een sigaret/shagje en zich niet prettig meer voelt zonder.”

Stoppen met roken
“Het heeft altijd zin om te stoppen met roken, ook al rook je al jaren. Stoppen met roken heeft gunstige effecten voor het risico op voortijdig sterfte door roken. Hoe eerder een roker stopt met roken, hoe sterker het risico op voortijdige sterfte daalt.

NIX18 en Stoptober
“Vanuit het Trimbos-instituut werken we aan twee campagnes die hopelijk allebei bekend zijn, namelijk NIX18 en Stoptober.
Daarnaast bieden we ondersteuning aan scholen om hen te helpen een rookvrije school te zijn en te zorgen dat jongeren niet gaan roken op het schoolplein.

Een tendens in deze tijd is een forse daling van het aantal scholieren dat rookt. Tussen 2011 en 2015 is het aantal scholieren van 12 tot en met 16 jaar dat ooit gerookt heeft fors gedaald van 33% naar 23%. Vergeleken met 2003 is het percentage rokers bijna gehalveerd, zowel bij jongens als bij meisjes. Tussen 2011 en 2015 is ook het aantal scholieren dat in de afgelopen maand gerookt heeft gedaald, evenals het percentage dagelijks rokers.”

“Mijn wens is dat alle kinderen rookvrij kunnen opgroeien, en dit sluit aan bij de ‘Rookvrije Generatie’, zoals gestart door de Hartstichting, het Longfonds en KWF: dat alle kinderen die vanaf 2017 geboren rookvrij kunnen opgroeien.”

Psychische effecten van roken: • Opwekkend en licht stimulerend • Betere concentratie, leervermogen en geheugen • Ontspannen, rustig gevoel • Betere waakzaamheid • Vermindering van eventuele angst en spanning • Gevoel van algemene voldoening en welbevinden doordat het beloningssysteem in de hersenen wordt gestimuleerd Noot: Deze effecten klinken heel fijn, maar zijn steeds heel kortdurend en iemand heeft het roken steeds vaker nodig, want het is verslavend.

Lichamelijke effecten van roken • Verhoging van hartslag en bloeddruk • Bloeddrukstijging door het vernauwen van kleinere bloedvaten • Vermindering van eetlust • Bij lang(er) niet roken: ontwenningsverschijnselen zoals spanning, rusteloosheid, prikkelbaar, slapeloosheid en soms buik- en hoofdpijn • In hoge doseringen leidt nicotine tot misselijkheid en braken • Een overdosis nicotine is dodelijk door verlamming van de ademhalingsspieren. Meestal wordt 30 tot 60 milligram genoemd als fatale dosis, maar onderzoek laat zien dat deze fatale dosis voor rokende volwassenen hoger ligt omdat zij ongevoeliger worden voor de effecten van nicotine

Uit een Engelse studie onder mannen geboren in de periode 1900-1930 bleek dat de rokers gemiddeld tien jaar eerder doodgaan dan de mannen die nooit hebben gerookt (Doll et al., 2004). Het sterfterisico wordt ook bepaald door de duur van het roken, het aantal sigaretten dat gerookt wordt en de diepte van het inhaleren van de rook (Bemelmans et al., 2005). Al eerder dan december zou ik adviseren om mee te doen aan Stoptober. Probeer 28 dagen niet te roken en ga na wat dat je oplevert (financieel, en qua fysieke veranderingen). In december (mag ook in de rest van het jaar) zou ik adviseren om naar www.ikstopnu.nl te gaan en daar een paar filmpjes te bekijken om te zien en te horen welke methode je goed bij jezelf vindt passen. Er is niet één manier die voor iedereen werkt. Je kan op de site ook berekenen wat het stoppen met roken je aan geld gaat opleveren.

7 tips die helpen bij een goed voornemen 1 Zet het groot in agenda, telefoon of plak de datum boven je bed. 2 Zoek de hulp die bij jou past. Al wil het merendeel van de rokers liever gestopt zijn, slechtst 3 tot 5% slaagt erin om dat op eigen kracht te doen. Met hulp verdubbel of verdrievoudig je je kans om succesvol te stoppen. 3 Maak een afspraak met je huisarts. Wil je nicotine vervangende middelen of medicijnen gaan gebruiken? Maak dan een afspraak bij je huisarts en bespreek je plan. Doe dit 2,5 week voor je stopdatum. Medicatie die je op recept krijgt moet je namelijk twee weken voor de stopdatum beginnen in te nemen. 4 Bereid je voor. Doe alles wat je aan roken doet denken het huis uit, zoals alle sigaretten, asbakken, aanstekers et cetera. 5 Zoek steun. Zijn er mensen in jouw omgeving die je zouden kunnen steunen bij het stoppen? Vraag dan of zij je willen helpen. Je kunt hiervoor ook social media gebruiken. 6 Bereid je voor op de momenten waarop het lastig kan worden om het vol te houden niet te roken. De belangrijkste momenten waarop of redenen waarom gestopte rokers weer gaan roken zijn: • bij grote emoties: sterfgeval, grote zorgen of ruzies • op feestjes (de Nieuwjaarsborrels!) • de druk van andere rokers: “Ach joh, eentje maar…” • door alcoholgebruik: bij een biertje of glas wijn hoorde ook een sigaret • uit verveling 7 Doorbreek de verveling en je oude gewoonten, en ga iets heel anders doen!

Je kunt er de klok op gelijk zetten: • Al na 20 minuten zijn er effecten merkbaar in je lichaam. • Na 20 minuten: De bloeddruk en hartslag daalt. • Na 24 uur: Je longen beginnen aan de grote schoonmaak. Je hoest waarschijnlijk slijm op. Alle koolmonoxide is al uit je lichaam. • Na 48 uur: Alle nicotine is uit je lichaam. Je ruikt en proeft al wat beter. • Na 72 uur: Je hebt meer energie. Ademen gaat makkelijker. • Na 2-12 weken: De longfunctie en bloedsomloop zijn verbeterd. • Na 1 maand: Je conditie is beter geworden en je beweegt gemakkelijker. Als je een rokershoestje had, verdwijnt dit. • Na 1 jaar: Je risico op hart- en vaatziekten is inmiddels gehalveerd. Je risico op allerlei andere ziekten neemt de komende jaren steeds verder af. • Na 5-15 jaar: Het risico op een beroerte is gelijk aan dat van een niet-roker. • Na 10 jaar: Het verhoogde risico op longkanker is gehalveerd en het risico op andere kankersoorten verminderd. • Na 15 jaar: Het risico op hart- en vaatziekten is gelijk aan dat van een niet-roker.

Delen op social media

Hét goede voornemen: stoppen met roken

Meld je aan voor een regiobijeenkomst

Laatste nieuws

Nieuwsbrief

Word nu lid van de Nationale Bond EHBO