(On)beperkt sporten door senioren
Mensen leven langer en zijn ook op oudere leeftijd in een steeds betere gezondheid. De gemiddelde 65-plusser blaakt van vitaliteit vanwege een sportieve instelling en een bewust gezond voedingspatroon. Sporten is gezond voor geest en lichaam.
Een op de zes 65- tot 75-jarigen heeft tegenwoordig een abonnement op een sportschool, zwembad, of andere sportaanbieder. Ook zitten 65-plussers vaak op de fiets: 65- tot 75-jarigen fietsen gemiddeld bijna 2,6 kilometer per dag. Alleen tieners en jongeren tot 25 jaar maken meer fietskilometers per dag.
Goed voor de hersens
De hersens hebben baat bij regelmatige beweging. Bewegen is goed voor het concentratievermogen, geheugen en de verwerkingssnelheid van informatie. Er komt ook steeds meer bewijs dat bewegen het risico op het ontstaan van dementie vermindert en het proces van Alzheimer vertraagt. Waarschijnlijk komt dit doordat beweging ervoor zorgt dat hart- en bloedvaten in goede conditie blijven. De hersenen zijn bij uitstek een orgaan met veel bloedvaten. Ook heeft beweging invloed op de groei en aanmaak van hersencellen.
Beweegadvies voor senioren
Wie elke dag minimaal dertig minuten per dag matig intensief beweegt, houdt zijn spieren en uithoudingsvermogen op peil. Matig intensieve beweging bestaat uit activiteiten waarbij de hartslag omhoog gaat, maar het wel mogelijk blijft om te praten. Denk aan wandelen, fietsen, golfen, zwemmen, de hond uit te laten, huishoudelijk werk en klussen in de tuin. Ook beweegoefeningen op de stoel (zoals die van Nederland in Beweging op omroep MAX) dragen eraan bij.
Deze regelmatige vorm van bewegen levert een betere conditie op en kan direct of indirect het risico verlagen op het ontstaan van ziekten. Voor mensen die niet of nauwelijks actief zijn (dus echt op geen enkele dag dertig minuten bewegen) leidt elke stijging van lichamelijke beweging tot een betere gezondheid.
Risico’s
Hoewel bewegen heel belangrijk is, kan sporten op oudere leeftijd bepaalde risico’s met zich meebrengen. Zo is er bijvoorbeeld meer kans op blessures aan het bewegingsapparaat (botten, pezen en spieren) en duurt de genezing van blessures langer. Het is dus belangrijk om te starten met bewegen onder deskundige begeleiding.
Hart
Bij plotseling intensieve inspanning is er een verhoogde kans op hartritmestoornissen, hetgeen bij al bestaande hart- en vaatziekten tot complicaties kan leiden. Er is een aantal redenen om (vervroegd) hart- en vaatziekten te krijgen: roken, hoge bloeddruk, stress, hoge cholesterolwaarden in het bloed, overgewicht en lichamelijke inactiviteit. Het leeftijdsgebonden groter risico voor hart- en vaatziekten en daarmee samenhangende risico op complicaties kan verlaagd worden door regelmatig met een bepaalde intensiteit en duur te blijven sporten.
Botten, pezen en spieren
De leeftijd beïnvloedt onder andere de sterkte en flexibiliteit van het bewegingsapparaat. Vanaf dertig jaar daalt de elasticiteit en neemt de sterkte van het peesweefsel af. Dit heeft in zijn algemeenheid reeds tot gevolg dat men blessuregevoeliger wordt. Ook de botten worden brozer.
De cellen van spieren vernieuwen elke drie maanden, ook bij ouderen. Door spieren te belasten en te bewegen komen de spiercellen sterker terug. Bij het verlies van spierkracht is het gevaar van vallen groter. Met het trainen van de rug- en buikspieren, groeit het zelfvertrouwen, valt men minder en loopt men in een rechte houding.
Door lichamelijke inactiviteit verzwakken de banden van de gewrichten en neemt de gewrichtsfunctie af. De kwaliteit van het gewrichtskraakbeen wordt minder.
Al deze factoren tezamen leiden tot bewegingsbeperking, verminderde stabiliteit en verkeerde (over)belasting van het gewricht en dus tot een grotere kans op het krijgen van een blessure.
Genezing duurt langer
Naarmate men ouder wordt duurt de genezing van blessures langer. Blessures kunnen worden voorkomen door een verantwoord opgebouwde training, bestaande uit een warming-up en rekoefeningen, en die eindigt met een coolingdown. Verder moet men niets forceren, dat wil zeggen niet plotseling meer aan sport doen dan men gewend is, omdat hierdoor blessures juist worden uitgelokt. Over het algemeen is het aan te bevelen de intensiteit van de sportbeoefening wat te verlagen en de duur iets te verkorten, evenals een grotere rustpauze inbouwen.
Goede genen en geluk
Een leven lang veel bewegen en gezond eten geeft geen garantie op een actief bestaan tot op hoge leeftijd. De factoren ‘goede genen’ en ‘geluk’ spelen een grote rol. Van leven achter de geraniums heeft niemand een betere conditie gekregen. Haal uit het leven wat erin zit en leef met alles en iedereen om je heen waar je blij van wordt!