Reddingsbrigades onmisbaar op de Nederlandse stranden

“Het gaat er professioneel aan toe”

De mooie dagen waarop Nederlanders massaal naar het strand trekken, komen weer in zicht. En dat betekent werk aan de winkel voor de reddingsbrigades. Een gesprek met lifeguard Björk Kemperman (17) en senior lifeguard en instructeur Marjon Huibers (39) over reddingen, preventie en de taak van de reddingsbrigade. Marjon: “Ook al zijn we allemaal vrijwilligers, het gaat er heel professioneel aan toe.”

Reddingsbrigade Nederland (Koninklijke Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen) bestaat uit 180 reddingsbrigades en heeft vijfduizend actieve vrijwillige hulpverleners. Hun taken? Het bewaken van strand- en badgasten en het geven van lessen reddend zwemmen. Ook zijn ze onderdeel van de landelijke hulpverleningsketen bij overstromingen en andere grootschalige waterongevallen. De Zandvoortse Reddingsbrigade, waar Björk en Marjon bij horen, is in 1922 opgericht met als doel ‘het voorkomen van de verdrinkingsdood’. Vandaag de dag is dat nog steeds de belangrijkste doelstelling.

Redding
Deze doelstelling is bij Björk al lang bekend: “Mijn ouders zijn beiden lifeguard en mijn broertje en ik gingen altijd al met ze mee. Vanaf onze geboorte zitten we op zwemmen en we hebben alle diploma’s gehaald. Ik ben inmiddels lifeguard en mijn broertje zit nog op de jeugdopleiding.” Dat Björk haar mannetje staat, blijkt wel uit een mooie reddingsactie. “Ik zat met mijn vader op de boot toen we hoorden dat er een kind weg was. In eerste instantie gaat zo’n melding naar de post toe, maar zodra iemand zegt dat het kindje voor het laatst in het water is gezien, rukt alles uit.”

“Met alle boten zijn we bij elkaar gaan liggen om te bedenken hoe we dit het beste konden aanpakken en uiteindelijk hebben we besloten het zwin af te zoeken (het stukje water tussen de zandbanken, red.) Als iemand in het zwin vermist raakt, sluiten we de doorgang af die het water terugneemt naar de zee. In het zwin maak je een zo lang mogelijke slinger van mensen die voetje voor voetje in schaatsbewegingen, om geen plekje te missen, vooruit lopen.”

In actie
“Ik ben uit de boot naar de kant gegaan waar drie van onze jeugdleden stonden. Die heb ik gevraagd om zoveel mogelijk mensen van het strand te halen.
We hebben de mensen opgelijnd met de jeugdleden ertussen en we zijn gaan zoeken. Ik stond ervoor en riep ‘zee’
of ‘strand’, dat is duidelijker voor de mensen dan ‘links’ of ‘rechts’. Ook gaf ik met mijn handen aan
welke kant ze op moesten stappen.”
“Steeds meer badgasten sloten zich aan zodat we een groter gebied konden afzoeken. Aan de andere kant was ook een slinger gevormd die naar ons toekwam. Net nadat we elkaar hadden aangetikt en zouden omdraaien, ving ik op dat het kindje was gevonden op het strand. Ik was heel blij, want ik werd steeds zenuwachtiger omdat het te lang
duurde. Ik hoopte zo dat niemand
in mijn slinger zou roepen dat hij iets voelde. Op het moment dat echt zeker was dat het om het zoekgeraakte
jongetje ging, konden we de reddingsactie stoppen.”
Marjon: “Alle mensen op het strand applaudisseerden, dat gaf echt
kippenvel.”
Preventie
Marjon: “In Zandvoort doen wij veel
aan preventie waardoor we gelukkig
niet heel veel reddingen hebben.
Wij patrouilleren steeds en spreken
mensen aan als ze te ver van de kant
af gaan. Ook hangen we vlaggen op als het gevaarlijk zwemmen is en zetten we muienborden neer waar de stroming sterk is. Verder delen we zonnebrandcrème uit en polsbandjes voor kinderen waar ouders hun telefoonnummer
op kunnen schrijven. Het afgelopen jaar hebben we een voorlichtingsfolder in
het Pools gemaakt. Er komen steeds meer Polen en zij weten niet precies
hoe het hier werkt en dat kan grote gevolgen hebben. De folder hebben
we verspreid via Poolse websites, winkels en de Poolse ambassade.”
Marjon: “In Nederland hebben we een blauwe vlag langs de kust die zegt dat het een veilig en schoon strand is en daar hoort strandbewaking bij. Vanuit de gemeente wordt ons gevraagd dat te verzorgen. In Zandvoort zijn we ‘s zomers zes weken alle weekenden aanwezig. Doordeweeks en de rest van het jaar zijn we oproepbaar via de alarmcentrale, net als de vrijwillige brandweer. Maar op bijvoorbeeld de eilanden zijn
er ‘s zomers altijd lifeguards aanwezig. Dat zijn studenten die betaald worden.”

EHBO
Marjon: “De EHBO die we geven,
varieert van splinters uittrekken
en het behandelen van kwallen- of insektenbeten tot reanimatie.
Wij hebben in Zandvoort een relatief laag aantal EHBO’ers, dat komt omdat wij twee posten over negen kilometer strand hebben en daar tussen zit een huisartsenpost. Kleine dingen als pleisters-plakken worden ook heel goed door
de mensen in de strandtenten opgepakt. Wij hebben een prima relatie met de strandtenten en wij geven hen ook
voorlichting.”

Jeugd
Marjon is al ruim acht jaar jaar actief voor de reddingsbrigade en ze is sinds vijf jaar instructeur. “We zijn erg blij dat jongeren zich blijven aanmelden. Tot twaalf jaar geven we lessen in het zwembad, dan kunnen ze de jeugdstrandopleiding doen en vanaf hun vijftiende kunnen ze hun EHBO diploma halen en junior lifeguard worden. De jeugdopleiding zit met vijfendertig junior lifeguards vol. Kinderen kunnen er van jongs af aan mee bezig zijn tot ze zelf lifeguard zijn. We proberen het voor hen zo leuk mogelijk te maken, ze helpen ook al mee op de post als ze zin hebben. We zetten ze bijvoorbeeld in bij de verzorging van een kwallenbeet. Of ze gaan met verdwaalde kleuters een ijsje eten of kleuren tot de ouders zich melden.” Björk: “Ik zou heel graag Marjon opvolgen en de jeugd opleiden. Ik vind het belangrijk dat er meer meisjes bij komen, want het is wel echt een mannenwereld.”

Voor informatie: www.reddingsbrigade.nl