Stembandloze oefenpop met stoma en canule

EHBO’er kan nu levensecht oefenen

EHBO’ers moeten eerste hulp kunnen verlenen aan allerlei soorten slachtoffers. Ook aan stembandlozen (gelaryngectomeerden). Dankzij een speciaal geconstrueerde pop is dit nu ook te oefenen.

Bij een stembandloze is het strottenhoofd geheel of gedeeltelijk weggenomen. Dat betekent dat de patiënt geen stembanden meer heeft en dus niet op de normale manier kan spreken. Bovendien mondt de luchtpijp via een kunstmatige opening (stoma) uit in de hals en staat niet meer in verbinding met neus en mond. Het stoma is dus een rechtstreekse open verbinding met de longen. Bij een circulatiestilstand dient de levensreddende beademing van mond-op-hals gegeven te worden. (zie hierover het artikel in EH 1 van 2013)

Eén exemplaar
De groep stembandlozen in Nederland is met ongeveer 2700 patiënten niet zo groot. Om die reden is het voor fabrikanten niet interessant om speciale oefenpoppen op de markt te brengen. Toch bestaat er nu één exemplaar. De maker is Jan Lammers uit Mierlo, bestuurslid van het district Noord Brabant en al veertig jaar actief in de EHBO.

Jan Lammers vertelt: “Tijdens een lezing van de Nederlandse Stichting voor Gelaryngectomeerden (NsvG) aan onze afdeling in Mierlo, bleek er grote behoefte te zijn aan een oefenpop die gebruikt kan worden op voorlichtingsbijeenkomsten. Onze voorzitter vroeg mij of ik kans zag om van een ‘gewone’ pop een stembandloos exemplaar te maken. Hij weet dat ik ooit eigenaar was van een autoschadebedrijf en dat ik nog steeds graag aan auto’s sleutel. Ik houd dus van techniek en klussen en daarom ging ik op zijn verzoek in. Van Philips kon ik twee oude poppen krijgen.”

Opening
“Bij het maken van de opening in de halskraag kwam ik snel tot de conclusie dat het materiaal van oudere halskragen te poreus was. Bij navraag bleken nieuwe kragen te duur te zijn. Een speurtocht langs tal van verenigingen in de omgeving leverde resultaat op bij de EHBO-vereniging Bergeijk. Ik kon daar twee poppen halen en daarvan kragen maken.”

Perfect
Het resultaat van urenlange huisvlijt was een prima oefenpop met een rond gat in de hals, een stoma en daarin een canule met filter. Precies zoals stembandlozen ook hebben. Lammers droeg de pop over aan Theo van Cranenbroek en Rob van Meurs – beiden voorlichter van de NsvG – die de pop meteen gebruikten bij een lezing in Helmond. ,,Het ging perfect’’, weet Lammers. “Ook kon ik ze advies geven over de mond-op-hals beademing. In een nieuwe versie van het voorlichtingsboekje zal mijn suggestie worden verwerkt.” Lammers heeft de smaak te pakken gekregen en gaat met de volgende pop aan de slag. “Want één oefenpop voor heel Nederland is natuurlijk niet genoeg. Voor de lezingen in het noorden van het land moet er ook eentje komen.”