Unieke EHBO-pilot voor jongeren krijgt vervolg

‘Meer EHBO aan het stuur’

De gemeente Druten maakt werk van veiligheid en gezondheid. Met het project ‘Meer EHBO achter het stuur’ worden jongeren gestimuleerd een EHBO-module te volgen.

In de gemeente Druten (bij Nijmegen) is het plan opgevat om jongeren die autorijlessen volgen, kennis te laten maken met de eerste beginselen van de EHBO. Wethouder Sjef van Elk en beleidsmedewerker Hajo Visscher hebben het idee met hun team uitgewerkt.

Sjef van Elk licht toe: “Ons doel is dat jongeren veilig de weg op gaan en hulp kunnen verlenen bij nood. Het gaat tenslotte om de automobilisten van de toekomst en het wordt steeds drukker op de weg. In landen als Duitsland en Oostenrijk maakt EHBO deel uit van het behalen van je rijbewijs, waardoor veel meer inwoners parate kennis van eerstehulpverlening hebben dan in ons land. Verplichten is hier geen optie, dus kozen we als gemeente voor een andere aanpak.”

Wat deed de gemeente Druten? Ze koos als doelgroep jongeren van zestien tot en met twintig jaar. Deze volgen gratis een introductieles EHBO, waarna ze een voucher krijgen. Dit laten ze zien wanneer ze hun rijbewijs ophalen en ze ontvangen zestig euro.

Beleidsmedewerker Hajo Visscher over de aanpak: “We hebben vier EHBO-verenigingen in onze gemeente benaderd en die waren erg enthousiast om mee te werken. Vervolgens hebben we flyers verspreid en een bericht op Facebook geplaatst. Op het programma van de EHBO-avond stonden onderdelen als: hoe levensreddende handelingen te verrichten, reanimeren en stabiele zijligging en optimaal gebruikmaken van 112.”

Oefenen met Annie
Een van de jongeren die vorig jaar hebben deelgenomen was Kirsten van der Wielen. “In het begin was iedereen wat terughoudend, maar al doende werd de sfeer losser. We gingen aan de slag met basisonderdelen. Wat doe je als er een ongeval is gebeurd, hoe zorg je voor je eigen veiligheid. We deden reanimatie en beademing op Annie, de welbekende oefenpop. Het was interessant om kennis te maken met de grondbeginselen van de EHBO en tof om in het echt met een AED te kunnen werken.”

Hoe kwam Kirsten ertoe om mee te doen? “Mijn vader heeft me altijd voorgehouden om iets met EHBO te gaan doen. Hij heeft zelf ook cursussen gevolgd. Dus toen ik het aanbod van de gemeente op Facebook tegenkwam, heb ik me aangemeld.”
Wat waren voor haar de sterke punten van de cursus? “Dat je direct aan de slag gaat. Het is een evenwichtige combinatie van theorie en praktijk. Wat het me heeft opgeleverd? Ik hoop dat ik in geval van nood niet perplex sta, maar een beroep kan doen op wat ik geleerd heb. En misschien ga ik in de toekomst nog verder met EHBO, maar eerst mijn studie afmaken. Wanneer je als gemeente EHBO wilt promoten, zie ik vooral op scholen kansen liggen. Als je op de basisschool al met EHBO begint en er op de middelbare school mee doorgaat, wordt het wel opgepakt, denk ik.”

Nood aan nieuwe leden
Iemand die dat van harte hoopt is William Deen, voorzitter van een van de vier deelnemende EHBO-verenigingen. “Overal om ons heen loopt het ledental van EHBO-verenigingen terug. Soms is er zelfs geen instructeur meer. Dan komt zo’n initiatief van de gemeente Druten als geroepen. We hebben als vereniging drie sessies gedraaid met telkens acht jongeren, dus in totaal 24 jongeren.”

Hoe zag zo’n EHBO-avond eruit? William Deen: “We zetten de jongeren meteen aan het denken: Wat zou je doen bij een ongeval? We legden bijvoorbeeld uit dat de groene paaltjes langs de snelweg belangrijk zijn om aan te geven waar je je bevindt. Dat je je telefoon op de speaker kunt zetten om instructies van 112 te krijgen. Ze kunnen je namelijk in veel gevallen precies uitleggen wat je moet doen. Al doende kwamen de basisonderdelen langs.”
“Aan het eind van de avond had iedereen aardig wat opgestoken, maakten we op uit de reacties. Een cursus van twee maanden zou heel goed zijn, vond iemand. Maar je weet hoe het gaat, we leven in een drukke, individualistische tijd.”

Wat als de terugloop van leden doorgaat? “Dan gaan de inwoners dat zeker merken. Voor evenementen als de Carnavalsoptocht en Koningsdag is dan geen ondersteuning meer. Het risico bestaat dat het niet kan doorgaan, of er moeten professionals ingeschakeld worden, maar daar hangt een prijskaartje aan. Een oplossing zou kunnen zijn, dat verenigingen de EHBO intern regelen, zoals het ook al gebeurt binnen bedrijven, als BHV.”

Project krijgt vervolg
Al met al is wethouder Sjef Van Elk erg te spreken over de pilot: “Met een relatief bescheiden budget hebben we een initiatief gelanceerd waar een goed signaal van uitgaat. We hadden in 2018 plaats voor 100 jongeren en er hebben er 69 meegedaan, een resultaat waar we heel tevreden over zijn. Voor 4.200 euro plus wat kosten voor de locatie, flyers en de EHBO-vereniging een mooi resultaat. Onze intentie is om met dit project door te gaan. Voor de komende vier jaar trekken we er 10.000 euro per jaar voor uit.”

Dat het project tot dusver geen nieuwe leden voor de plaatselijke EHBO-verenigingen heeft opgeleverd, ziet Van Elk niet al te somber in. “De kennis en vaardigheden die jongeren hebben opgedaan, komen altijd van pas. En worden ze op dit moment geen vrijwilliger van een EHBO-vereniging dan is in elk geval het zaadje gezaaid. Als gemeente zetten we breed in op het thema veiligheid. We willen kinderen van de basisschool EHBO-vaardigheden bijbrengen. En vanaf volgend jaar bieden we onze inwoners de cursus reanimeren gratis aan.”

“De pilot ‘Meer EHBO aan het stuur’ is voor onze gemeente geslaagd. We zijn trots op de jongeren die hebben meegedaan, op de medewerkers en op de EHBO-verenigingen. Een creatief initiatief dat met relatief weinig budget mooie resultaten oplevert.”